Jedno z najstarszych i najważniejszych miast w historii Węgier, pełniące kluczową rolę w rozwoju państwa, w okresie średniowiecza.
Pierwsza stolica Królestwa Węgier a dzisiaj niespełna 30 tysięczne miasteczko, od razu kojarzy się z polskim Gnieznem, kiedyś ważnym ośrodkiem władzy, zdegradowanym do nic nie znaczącej prowincji.
Tak było by w Polsce, ale dzisiejsze Węgry są inne, to państwo z jedną wielką metropolią – Budapesztem i całą resztą, uroczych ale zapyziałych miejscowości. Debreczyn, drugie co do wielkości miasto Węgier i jego historyczna stolica, jest mniejsze od naszego Radomia, a dwie inne stolice: Timișoara i Bratysława, pozostają poza dzisiejszymi granicami państwa Madziarów.
Więc może Esztergom na tle konkurencji nie wypada tak źle jak polskie Gniezno.
Czy warto odwiedzić Ostrzyhom?
Tak, chociażby dlatego, żeby zobaczyć największą i najważniejszą katedrę katolicką na Węgrzech oraz zjeść obiad w luksusowych Piwnicach Prymasowskich. Oprócz tego, niewiele więcej mogę powiedzieć, ponieważ w Esztergom przebywaliśmy pod koniec września, w dzień powszedni bardzo ulewnego tygodnia. Miasto było opustoszałe, restauracje zwinęły parasole i stoliki z chodników i pracowały na ćwierć gwizdka ...
Ostrzyhom był pierwszą stolicą Węgier i miejscem narodzin króla Stefana I, który później został pierwszym królem Węgier i świętym. To tutaj Stefan I został koronowany na króla w 1000 roku, co symbolizuje początek chrześcijańskiej monarchii węgierskiej.
Najważniejszym zabytkiem miasta jest Bazylika w Ostrzyhomiu (Esztergomi Bazilika), będąca największym kościołem na Węgrzech i jednym z największych w Europie. Znajduje się na wzgórzu nad Dunajem i jest widoczna z dużej odległości, zarówno z Węgier, jak i Słowacji. Budowa bazyliki rozpoczęła się w 1822 roku i jest ona arcydziełem architektury neoklasycystycznej.
Miasto jest siedzibą arcybiskupa Ostrzyhomia-Budapesztu, prymasa Węgier, z wyjątkiem lat 1543-1820, kiedy to z powodu okupacji tureckiej siedzibą prymasów była Trnawa, znajdująca się dzisiaj na Słowacji. Dzięki temu Ostrzyhom ma ogromne znaczenie w życiu religijnym kraju i jest duchowym centrum Węgier.
Ostrzyhom leży bezpośrednio przy granicy ze Słowacją, a rzeka Dunaj oddziela miasto od słowackiego miasta Štúrovo.
Muzeum Bálinta Balassy
Rzymskokatolicka kaplica świętogo Tomasza Becketa, w dzielnicy Szenttamás, na szczycie wzgórza Szent Tamás.
Bazylika w Esztergom
Bazylika Prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Wojciecha, to największy kościół na Węgrzech, którego powierzchnia wynosi 5600 m2. Kopuła bazyliki ma średnicę 33,5 m i 100 m wysokości, co czyni ją jedna z najwyższych kopuł na świecie.
Kościół został zbudowany na Wzgórzu Zamkowym na fundamentach kilku wcześniejszych kościołów. Pierwszy z nich, kościół św. Wojciecha, został zbudowany przez Stefana I Węgierskiego w latach 1001-1010, aby służyć jako pierwsza katedra na Węgrzech.
Kamień węgielny pod dzisiejszą katedrę położono 23 kwietnia 1822 roku, za arcybiskupa Jánosa Scitovszky'ego, a ukończono i poświęcono w roku 1856 r w obecności cesarza Franciszka Józefa.
Kościół parafialny św. Ignacego Loyoli
Nazywany kościołem dwuwieżowym lub kościołem Vízivárosi, jest jednym z najwybitniejszych zabytków węgierskiej architektury barokowej.
Jezuici, którzy pojawili się zaraz po wypędzeniu Turków, przy wsparciu arcybiskupa György Széchenyi, zbudowali gimnazjum, klasztor i kościół ku czci św. Ignacego Loyoli, na miejscu średniowiecznego kościoła z tytuł św. Piotra, który był wcześniej zniszczony i przekształcony w meczet.
Obraz w ołtarzu głównym przedstawiający uwielbienie i cuda św. Ignacego namalował Martino Altomonte w 1737 roku.
Kolumna Pestis-Madonna
Grupa posągów Zarazy i Madonny powstała dla upamiętnienia ciężkiej zarazy, która spustoszyła kraj w 1739 roku.
Pałac i Archiwum Prymasowskie
Pałac wybudowano w stylu neorenesansowym, na miejscu starego klasztoru i gimnazjum jezuickiego, jako rezydencja arcybiskupa ostrzergomskiego. W jego północnej części działa Muzeum Chrześcijańskie.
Archiwum Prymasowskie w Esztergomiu jest największym archiwum kościelnym na Węgrzech. Jego powstanie można datować na początek XI wieku, najwcześniejszy inwentarz pochodzi z początku XV wieku.
Zamek Królewski w Esztergomiu
Wybudowany przez księcia Géze na Várhegy w Esztergomiu pod koniec X wieku i rozbudowany przez jego syna, króla Istvána (św. Stefan), który został koronowany w tutejszym kościele. W pierwszej dekadzie XI wieku uczynił on zamek jedną z najważniejszych ówczesnych siedzib królewskich, z niewielkimi przerwami aż do połowy XIII wieku.
Tablica pamiątkowa 14. Pułku Piechoty Honvéd
Miejsce pamięci przy murze jednego z tureckich bastionów. 14 pułk piechoty Honvéd był rekrutowany z hrabstw Bars, Esztergom, Nyitra i Hont. Jak wynika z tablicy, 14 Pułk Piechoty walczył w wojnie światowej w latach 1914–1918, m.in. w Iwangorodzie, Karpatach, Tölgyes i Ojtoz, a także na polach bitew francuskich i włoskich.
Pomnik Trójcy Świętej
Grupa rzeźb wykonana w 1900 roku, przez György Kissa. Jej poprzedniczką była kolumna świętej Trójcy, wzniesiona przez miasto aby uniknąć epidemii dżumy z 1710 roku.
W baldachimie wspartym na trzech kolumnach, stoi Matka Boża Węgierska z Dzieciątkiem Jezus na kolanach, z posągami św. Rocha i Sebastiana po obu stronach.
Prímás Pince - piwnice prymasowskie
Duży system piwnic o powierzchni 3000 metrów kwadratowych, położony tuż poniżej Bazyliki Esztergomskiej, w historycznych murach prymasowskich magazynów żywności. To, wbrew pozorom, nowoczesna restauracja, a jej tunel winiarski prezentuje regiony winiarskie Kotliny Karpackiej.
Plac Széchenyi
Główny plac Esztergom, był pierwotnie rynkiem średniowiecznego, a następnie barokowego miasta. Po wypędzeniu Turków obszar ten jako pierwszy został ponownie zaludniony. Większość barokowej, klasycystycznej i romantycznej zabudowy otaczającej plac została zbudowana przez najbogatszych kupców Ostrzyhomia.
